Hoewel het voor sommigen de gewoonste zaak van de wereld lijkt, zijn anderen extreem nerveus als ze moeten praten voor een publiek. Hun gezicht wordt rood, de hartslag gaat omhoog, ze worden duizelig, of vergeten wat ze willen zeggen. Klinken deze symptomen herkenbaar? Dan hebben we een paar goeie tips voor jou.
Eerst en vooral is het goed om te weten dat je zeker niet de enige bent. Er zijn heel wat mensen die te maken krijgen met extreme fysieke en psychologische angst als ze voor een publiek moeten spreken. Sommigen maken zich al weken of zelfs maanden op voorhand zorgen, terwijl anderen al een paniekaanval krijgen bij de gedachte aan hun 'optreden'.
Ook cijfers bewijzen dat faalangst helemaal niet zo zeldzaam is als je misschien denkt. Het is zelfs een van de meest gerapporteerde symptomen van sociale angsten. Volgens een recente enquête zou zo'n 40 procent van de volwassenen in de Verenigde Staten er tot op zekere hoogte last van hebben.
Vooral het spreken voor mensen die we niet (goed) kennen vormt een probleem. Collega's, medestudenten of zelfs tafelgasten kunnen je uit je vertrouwde omgeving halen, waardoor je kwetsbaarder en angstiger wordt. Gelukkig zijn er een aantal trucjes om je angsten te controleren.
1. Beschouw je nervositeit als normaal
Veel mensen nemen aan dat andere sprekers het makkelijker hebben, maar de waarheid is dat bijna iedereen een beetje podiumvrees heeft. Zelfs acteurs die hun award gaan ophalen, hebben vaak last van bevende handen en trillende stemmen. Bovendien heeft je angst geen invloed op je presentatie, want de zenuwen gaan meestal binnen de minuut over, zelfs al voelt het langer.
2. Minimaliseer het wachten
Het meeste ongemak doet zich voor bij het wachten voor je moet beginnen: de anticipatorische angst. De sleutel tot kalm blijven is niet nerveus worden over het feit dat je zenuwachtig bent. Om er niet aan te denken is het een goed idee om jezelf in de dagen en uren voor de speech af te leiden. Haal ook een paar keer diep adem voor je begint, zodat je de adrenalinerush vertraagt. Ook meditatie op korte termijn kan werken.
3. Goede voorbereiding
Een andere manier om jezelf gerust te stellen, is door voldoende tijd te besteden aan je voorbereiding. Oefen bijvoorbeeld je speech voor een spiegel en zorg ervoor dat je de eerste zinnen uit je hoofd kent. Op die manier hoef je geen stress te hebben over hoe je moet beginnen. Het zijn de eerste momenten die het moeilijkst zijn, dus als je dan even op automatische piloot kan praten, kan de angst geleidelijk aan afnemen.
4. Verken de omgeving
Maak op voorhand kennis met de ruimte waar je je speech moet geven, zodat je niet voor onverwachte problemen komt te staan. Het vinden van een balans tussen zoveel mogelijk controleren en beseffen dat je niet alles onder controle hebt, is de sleutel tot het vermijden van zenuwen.
5. Wacht op stilte
Als er applaus is voor de start van je toespraak, wacht dan tot dat voorbij is. Dat is de ideale manier om de controle over te nemen. Gebruik die momenten om te ademen, te lachen, de ruimte rond te kijken en zachtjes je hoofd te schudden om 'dank je' te zeggen. Dat geeft je de tijd om je gedachten te verzamelen.
6. Maak het begin makkelijk
Het is vaak zo dat je geïntroduceerd wordt door iemand anders voor je begint. Als je weet dat dat zo is, kan je je openingszinnen daarop afstemmen. Denk bijvoorbeeld aan het simpele "bedankt voor jullie aanwezigheid". Dat geeft je extra tijd om te kalmeren en op het gemak te beginnen.
7. Breek het ijs
Als het mogelijk is, kan je de presentatie beginnen met een anekdote die het ijs breekt. Afhankelijk van je publiek kan een persoonlijk verhaal werken, maar ook een grapje kan je zenuwen wegnemen alvorens je aan het serieuze stuk begint.
8. Neem de leiding
Een bekende kalmeringstip is doen alsof je publiek naakt is. Dat is bedoeld om de luisteraars kwetsbaarder te maken en om hun macht af te nemen. Maar er zijn eigenlijk betere manieren om de leiding te nemen, want controle komt uit de juiste houding (die je krijgt met deze tips) en een goede voorbereiding. Als je goed geoefend hebt, mag je aannemen dat de zinnen op elkaar zullen volgen én dat de anderen graag naar jou luisteren. Probeer veeleer de wil om de luisteren en de acceptatie te zien in hun ogen dan hun mogelijke kritiek.
9. Maakt contact met je luisteraars
Sommige mensen kalmeren door oogcontact te maken met mensen die ze kennen, zoals een bevriende collega of medestudent. Anderen voelen zich dan weer meer op hun gemak door de anonimiteit. Dat is allebei even goed, zolang je blijft praten alsof je een echt gesprek hebt. Praat 'tegen' je luisteraars, niet 'voor' hen. Zoek naar vriendelijke, lachende gezichten die je aanmoedigen en maak contact met zoveel mogelijk mensen.
10. Gebruik een spiekblaadje
Neem een blaadje papier en schrijf je hoofdpunten op en eventueel de mensen die je moet bedanken. Hou het in je handen of steek het in je zakken. Dat is niet omdat het erg is dat je iets zou vergeten, maar wel omdat je kalmer wordt als je de hoofdzaken bij je hebt. Zelfs als je ze niet gebruikt. Succes!
Hebben deze tips je natte oksels nog niet doen opdrogen? Bekijk dan zeker de eventplanner.tv aflevering 'Spreken voor een groep'!
