De belangrijkste organisatoren van concerten, waaronder Live Nation, Greenhouse Talent, GraciaLive, PSE Belgium, AA Productions, maar ook de Federatie van Muziekfestivals in Vlaanderen, hebben unaniem 'neen' gezegd tegen nieuwe, verhoogde tarieven die Sabam vanaf 1 januari 2017 wil invoeren.
Het integrale persbericht van de concert- en festivalorganisatoren:
Sedert eind 2015 voerde Sabam een onderhandelingsronde met de grote spelers in de concert- en festivalmarkt om een akkoord te bereiken over nieuwe tarieven. De aanleiding was een studie waaruit zou blijken dat de tarieven in ons land lager zijn dan die in de omringende landen. Uiteindelijk heeft Sabam in de loop van 2016 nieuwe, verhoogde tarieven voor zowel festivals als voor concerten aangekondigd en laten weten dat ze vanaf 1 januari van kracht zullen worden.
De sector, mede onder impuls van de Federatie van Muziekfestivals in Vlaanderen, heeft gedurende de zomer intensief overleg gepleegd en is tot de conclusie gekomen dat deze nieuwe stap van Sabam onaanvaardbaar is. De concert- en festivalorganisatoren hebben ernstige twijfels bij de bewering van Sabam dat de tarieven in de ons omringende landen hoger liggen en zijn van oordeel dat Sabam té selectief en onvoldoende kritisch is geweest bij het evalueren van de tarieven. Zo is het tarief van 3% in de UK beduidend lager dan het huidige Belgische tarief, dat aan de basis 8% bedraagt. Bovendien blijkt ook de basis waarop Sabam haar tarieven meent te kunnen heffen voor ernstige betwistingen vatbaar.
De sector wijst er ook op dat Sabam in haar jaarverslag van 2014 zelf stelt: "Sabam, ..., een kleine vereniging die actief is op een kleine markt, maar wel nog steeds in de top 6 van hoogste inningen per inwoner staat, wereldwijd". Daartegenover stelt de sector vast dat de productiekosten voor festivals en concerten steeds hoger worden, door de toenemende vraag naar comfort van het publiek enerzijds en door de strengere normeringen voor veiligheid e.d. anderzijds. Ook daarop meent Sabam auteursrechten te kunnen innen.
De toenemende productiekosten leggen extra druk op de hele sector, en de heffing van auteursrechten hierop is niet gerechtvaardigd. Bovendien wordt de voorgenomen tariefstijging van Sabam niet gesteund door een toename van de dienstverlening door Sabam.
De organisatoren van festivals en concerten reiken de hand uit naar Sabam om échte onderhandelingen te voeren over een nieuw tarief, waarbij 2 principes vooropstaan:
- een berekening van te betalen auteursrechten geschiedt niet langer op bruto ontvangsten (omzet), maar per bezoeker. Dit zal definitief een einde stellen aan de aanhoudende discussies i.v.m. de in aanmerking te nemen kostenposten. Bovendien komt een dergelijke berekening tegemoet aan Europese rechtspraak, die een transparante berekening in functie van de door Sabam te leveren economische prestaties vooropstelt.
- Enkel voor het door Sabam beheerde repertoire dient aan Sabam een vergoeding te worden betaald. Momenteel worden forfaitaire, voor de organisatoren nadelige, berekeningen toegepast. Dit stamt uit een tijd toen registratie en identificatie van het gespeelde werk digitaal niet mogelijk was. Door de technische evoluties kan evenwel tot op de seconde nagerekend worden hoeveel door Sabam beheerd repertoire er gespeeld is. Europese rechtspraak legt dit bovendien ook op.
Op advies van de FOD Economie, waaronder Sabam ressorteert, heeft de sector deze zaak aangemeld bij de Mededingingsautoriteit, die momenteel een onderzoek naar machtsmisbruik door Sabam vanuit haar feitelijke monopoliepositie voert.
De discussie over de kosten voor het ter beschikking stellen van muziekrepertoire speelt momenteel in meerdere landen in Europa: in 1989 werd de Sacem (Frankrijk) al eens veroordeeld wegens de hoogte van haar tarieven, en recent werd in Spanje een boete van 3.1 miljoen euro opgelegd aan de SGAE. Ook in Duitsland loopt een langdurige discussie tussen de Gema en de concertindustrie.
Opvallend is ook het enorme prijsverschil tussen de VS en Europa: in de VS zijn er meerdere beheersvennootschappen op de markt actief (ASCAP, BMI, ...) en liggen de bij elkaar opgetelde tarieven merkelijk lager dan in elk land van de EU, waar telkens een feitelijk monopolie heerst.
