Je hebt wellicht ook al eens een vakkundig gehypet seminarie bijgewoond. Bovenmatig geïnteresseerd schrijf je je in voor een razend actueel debat van exclusieve sprekers met ronkende titels. Met genoegen betaal jij of jouw werkgever het niet onaardige inschrijvingsgeld opdat je je zou kunnen laven aan hun praktische levenswijsheden of pertinente managementinzichten... En het netwerken achteraf is mooi meegenomen.
Zo vond er onlangs een Europese zakenconferentie plaats in een indrukwekkend Brussels paleizencomplex. Er was de deelnemers ondermeer een tegensprekelijk openingsdebat beloofd over de cruciale vraag: "Hoe kan Europa de globale race winnen?" Een goed voorbereid journalist zou een droompanel leiden met een Europees Commissaris, een regionaal minister-president en drie toplui uit vooraanstaande Europese organisaties. Nu zouden we het eindelijk te weten komen:"Hoe geraken we uit de crisis? Wat zal Europa doen?"
Groot was echter mijn ontgoocheling toen bleek dat de EU-Commissaris zijn medewerking meende te moeten beperken tot het voorlezen van een banale inleiding. Hij eindigde zijn interventie bovendien met de mercantiele oproep - in het Engels - om zijn enkel in Frans beschikbare, boekje te kopen. Waarna hij vertrok... wegens 'andere verplichtingen'. Even groot was mijn teleurstelling toen daarna ook de minister-president zijn actieve aanwezigheid beperkte tot het braaf voorlezen van wat zijn ijverige kabinetsmedewerker had voorgeschreven... Ook hij verdween daarna spoorslags. 'Zoals vooraf aangekondigd'.
De moderator poogde daarna de meubels te redden door de drie overblijvende specialisten allerlei analyses en verklarende standpunten te ontlokken. Allemaal best interessant, maar wat was de politieke haalbaarheid en relevantie? Hoe werden deze analyses in de politieke cenakels beoordeeld? De twee lege stoelen produceerden enkel een oorverdovende stilte. Hoe kan Europa de globale race winnen als de politici weglopen?
Wacht eens even? Kan dat zo maar? Kan een organisator een debatprogramma 'verkopen' als hij weet dat enkele van de panelleden alleen maar een tekst zullen voorlezen? Mogen politici hun deelname aan een heus 'debat' beperken tot het louter 'ontegensprekelijk' debiteren van een inleidende boodschap? Mag dat?
Er zijn in de Europese interne markt al voldoende producenten berispt omdat zij niet netjes alle ingrediënten op hun conservenblikken vermeld hebben. Of stel - bij analogie - dat een acteur het na een kwartiertje voor bekeken zou houden of dat de 'top of the bill' schrijver op een literair festival slechts één gedichtje zou willen voorlezen? Als betalend cultuurconsument zou je dat toch niet pikken?
Dat de organisatoren de artiesten daar wel en politici niet voor betalen lijkt me hier irrelevant. Het publiekelijk toelichten van hun toekomstvisie of zelfs verdedigen van hun beleidsdaden behoort immers tot de kern van hun functiebeschrijving. Politici worden daar met publieke middelen voor vergoed.
Treft de organisatoren schuld? Gebruiken zij de grote namen om veel publiek te lokken en sluiten zij geen waterdichte contracten om diezelfde politici vervolgens te verplichten het volledige debat uit te zitten? Het zou kunnen. Of worden zij de dag zelf geconfronteerd met de oekaze van de politicus dat hij 'helaas' omwille van een hoger staatsbelang niet kan blijven voor het volledige debat? Zou ook kunnen.
Wat er ook van zij, vanuit het belanghebbend publiek zouden we kunnen opperen dat het verbintenissenrecht ook toepasselijk zou moeten zijn op de organisatie van een betalend congres. De contractuele tegenprestaties voor het doorgaans niet onaanzienlijke inschrijvingsgeld worden beschreven in het programmaboekje. De deelnemer betaalt het volledige bedrag om voor 100% van alle beschreven diensten te mogen genieten. Als het programmaboekje vermeldt dat er van 9 uur tot 10u30 een openingsdebat plaats vindt met zes duidelijk geïdentificeerde personen dan mag een deelnemer te goeder trouw verwachten dat die pres(en)tatie integraal zal geleverd worden. Als dat niet zo is komt de organisator zijn engagementen niet na en pleegt hij een contractbreuk.
Misschien kan de sector zich daar eens duidelijk over uitspreken? Mag een deelnemer zijn inschrijvingsgeld (gedeeltelijk) terugeisen als blijkt dat een congresprogramma niet volledig de aangekondigde en dus beloofde inhoud bevat? Geldt met andere woorden ook bij congressen het adagium 'Pacta sunt servanda' en het verbod op misleidendereclame?
