Het ziet er voorlopig naar uit dat de zomerfestivals na twee jaar afwezigheid normaal kunnen doorgaan. Alleen wordt de organisatie bemoeilijkt door een tekort aan technici en materiaal. "De prijzen hiervoor zijn met 10 tot 25 procent gestegen."
Wie al eens een festival bezoekt, kent ze. Mannen en vrouwen met stevige schoenen, korte broek en gereedschapsriem rond het middel. Ze lopen met kabels en gitaren heen en weer en roepen 'check, check' door de microfoon terwijl u op de volgende artiest wacht. Roadies, lichttechnici en podiumbouwers vormen de ruggengraat van ons festivalseizoen. Maar volgende zomer dreigen ze met te weinig te zijn, wat het organiseren van al die festivals extra moeilijk maakt.
"Niemand van de toeleveranciers heeft voldoende mensen en materiaal voor de komende festivalzomer", zegt Tom Bilsen, operationeel directeur bij podiumbouwer Stageco. Door de coronapandemie heeft de cultuur- en eventsector bij werknemers aan aantrekkelijkheid ingeboet. De langdurige periodes van tijdelijke werkloosheid met loonverlies en voorbereidingen op festivalzomers die grotendeels geannuleerd werden, hakt er stevig in. "Wij verloren bij Stageco vooral mensen aan de bouwsector", zegt Bilsen. Functies die wat verder afstaan van het puur operationele, zoals een IT’er of boekhouder, zijn voor een bedrijf als Stageco bijzonder moeilijk in te vullen. Werknemers kozen voor een job waar ze continu konden doorwerken en dus meer verdienen. En ze raakten ook gewend aan een leven zonder avond- of weekendwerk.
Tegelijkertijd worden leveranciers van festivals zoals Stageco voor de komende festivalzomer overvraagd. Iedereen gaat er voorlopig van uit dat die normaal kan doorgaan. Door twee jaar afwezigheid wil iedere festivalorganisator er hard tegenaan gaan, met bijkomende podia, een extra weekend of zelfs nieuwe grote festivals zoals Live is Live in Zeebrugge. Maar er zullen volgens Stageco onvoldoende geluids- en lichttechnici zijn om al die festivals vlot te laten verlopen. Podiumbouwers en andere technici die uit andere sectoren terugkeren naar de eventindusterie ziet Bilsen niet meteen, vertelde hij op een debat in het kader van de week van de Belgische Muziek, dat georganiseerd werd door VI.BE, Het Depot, Trix en OLT Rivierenhof. "De onzekerheid of alles kan doorgaan is te groot."
Voldoende materiaal dreigt nog een bijkomend probleem te worden. Bilsen: "Er zijn ondanks de coronacrisis niet veel eventbedrijven failliet gegaan. Maar er is wel weinig financiële ruimte om te investeren in nieuw of extra materiaal."
Hekwerk
Bij Festival Dranouter zijn ze volop bezig met de voorbereidingen. Organisator Bavo Vanden Broeck: "We hebben het voordeel dat we al jarenlang met een aantal vaste leveranciers werken. Voor tenten of klank en licht maken we ons voorlopig niet veel zorgen. Maar die verhuurbedrijven zeggen wel dat het lastig wordt om voldoende mensen te vinden om het materiaal te bedienen. Voldoende hekwerk om het grote festival- en campingterrein af te bakenen wordt ook een grote uitdaging. En ik hoor van de brouwers dat het niet evident wordt om deze zomer voldoende drankmateriaal te voorzien, zoals togen."
Wat bij de organisatoren wel vaststaat, is dat toeleveranciers een pak meer geld vragen voor klank en podia. "We spreken toch snel van 10 tot 25 procent hogere prijzen", merkt Kurt De Loor, organisator van Rock Zottegem op. "Voor een festival als dat van Dranouter, dat wat afgelegen ligt, wegen hogere benzineprijzen ook door", weet Vanden Broeck. "Al het materiaal moet met vrachtwagens tot hier gereden worden."
Naast de hogere kosten is er ook de vrees dat het publiek lang zal wachten om tickets kopen omdat het niet zeker is of het festival doorgaat en hun favoriete artiest komt opdagen. Voor organisatoren die al met hogere organisatiekosten zitten, maakt dat de financiële situatie extra moeilijk. Zowel bij Rock Zottegem of Dranouter valt te horen dat ze dit jaar uit veiligheid vooral bands kiezen die niet van al te ver uit Europa moeten komen. De hoofdacts gaan ze daarom niet in de VS zoeken, omdat het risico te groot is dat die niet mogen komen. "Een artiest als Lionel Richie slaat nu al 2022 over en komt pas in 2023 naar Europa", weet De Loor. Stageco, dat ook stadiontournees verzorgt voor de grootste artiesten in de wereld, kijkt naar Duitsland als het cruciale land dat bepaalt of grote tournees deze zomer doorgaan in Europa. "Duitsland is de grootste markt in Europa. Als het deze zomer nog geen stadionconcerten toelaat, dan annuleren artiesten hun hele Europese tournee", denkt Bilsen.
Wie vindt een kok?
Niet alleen de festivals ondervinden last van de braindrain uit de eventsector. Ook cultuurhuizen kampen met een leegloop. "Het zijn vooral de ondersteunende mensen die we heel moeilijk vinden, zoals podiumtechniekers, freelancers, office managers of mensen voor ons café", zegt Valerie Vernimme, zakelijk directeur bij Kaaitheater. "Die zijn allemaal uit de sector verdwenen. Zeker freelancetechniekers zijn helemaal niet te vinden. De vroegere vaste mensen in ons café zijn ook weg. We kunnen alleen nog een croque of spaghetti aanbieden, want we vinden geen kok."
Toch hoopt de sector dat nieuwe jonge mensen zich aandienen. Bilsen: "De beste reclame voor ons zijn festivals die opnieuw doorgaan. Bezoekers vragen zich af hoe dat allemaal georganiseerd en gebouwd wordt, en kiezen dan weer voor onze sector."
