Transcript
Dag Luc, welkom in de studio.
Dag Kevin.
Enfin, welkom terug moet ik zeggen. Want jij werkt natuurlijk aan een reeks zakboekjes. En het nieuwe is: Waarom DAAROM geen antwoord is. Het gaat over de Generatie Z. Waarom heb je voor dit onderwerp gekozen?
Goh, zoals je weet werk ik voor een organisatie voor zelfstandige ondernemers. We hebben bij UNIZO heel veel contacten met ondernemers. En ja, het is de tijd, hé. Dus er zijn ongelooflijk veel vacatures die blijven open staan. Generatie Z komt eraan. Ze zijn momenteel met 300.000 op de arbeidsmarkt. Dus al niet te onderschatten. En we vermoeden dat...
Allez, vermoeden, ik bedoel: dat zijn facts and figures. Dus de boomers, die gaan op pensioen, straks, en die moeten vervangen worden. En dan heb je dus Generatie Z, die aan het venster komt kloppen. En, ja, waar we toch van ondervinden dat die een aantal eigenaardigheden hebben. Qua mentaliteit. Qua aanpak. Die oudere generaties, waar ze dan moeten mee samenwerken, ook oudere leidinggevenden, niet altijd goed weten hoe ze die generatie moeten vastpakken.
Ja, nu, ik zag het topic passeren. Ik denk: ja, daar moeten we het ook op eventplanner.tv over hebben. Want ook in de evenementensector staan er heel veel vacatures open. De evenementensector is typisch een sector waar heel veel jonge instroom is. Dus vandaar dat ik het wel een interessant topic vond. Nu, laat ons beginnen met Generatie Z. Waar staat Generatie Z voor? Wie valt onder Generatie Z? Hoe moeten we die zien?
Ja, het wordt soms wat anders gedefinieerd.
Maar je mag ervan uit gaan dat diegenen die geboren zijn na 1995, dat dat Generatie Z is. Dus dat zijn de jongste mensen op onze arbeidsmarkt. Dat gaat dus van rond de 26, 27 nu, en jonger. Dus dat zijn echt wel in de groep, als ze arriveren, de youngsters. Die met een aantal nieuwe ideeën afkomen.
Je benoemde het net als eigenaardigheden aan een generatie. Dat is niet nieuw, hé? Ik herinner me x aantal tijd geleden, dat we het ook over de millennials en Gen Y en zo verder hadden. Daar waren ook een aantal eigenaardigheden aan. Dus dat op zich is niet eigenaardig. Maar wat zijn de specifieke dingen die toch opvallen als we naar die Generatie Z kijken.
In eerste instantie: het is de zappende generatie. Zo noemt men ze ook. En dat is niet voor niks. Het zijn dus jonge mensen die gewoon...
Ze zijn eigenlijk geboren met de smartphone in de handen. Dat is toch nog wel iets anders dan de generatie van de millennials, die ze zijn voorafgegaan. Dus die plakt ergens aan hun hand. En zij zappen vrolijk van de ene site naar de andere.
Ze multitasken ook. Ze hebben een smartphone in de handen. Een tablet. Ze kijken naar tv terwijl. En dat zappen, daar hebben een aantal werkgevers het toch wel wat moeilijk mee. Zij zappen ook van de ene job naar de andere.
Dat is natuurlijk moeilijk, hé. Je investeert in iemand. Je wilt daar een langetermijnrelatie mee aangaan. En dat ligt toch moeilijker dan.
Ja, dat voel ik ook bij onze leden. Ondernemers hebben het daar bijzonder moeilijk mee. En dat is ook logisch. Zoals je zelf aangeeft: je steekt er toch wel wat tijd en dus ook centjes in. En dus, na verloop van tijd, is de kans niet irreëel dat zij uitfladderen.
Nu, als je die mentaliteit begrijpt, dat is misschien de eerste stap om u daar toch wat over te zetten. En te gaan proberen van: oké, hoe kan ik ze langer aan de job binden? Aan mijn organisatie.
Mijn oudste zoon is recruiter. En die zegt me dat ook, hé: ja maar papa, je begrijpt dat toch? Dus ik behoor nog tot een generatie...
Ikzelf heb dertig jaar, allez, werk nog altijd, meer dan dertig jaar, voor dezelfde organisatie. Gelukkig verschillende dingen kunnen doen. Maar los daarvan. En die zegt...
Ja maar allez, zegt hij,. Als wij nu de kans krijgen om tot een bepaalde leeftijd verschillende jobs te kunnen uitoefenen. En op die manier echt te kunnen inzien wat we graag doen. Wat we met passie kunnen doen. Dat mag je ons toch niet ontnemen? Dat is een ongelooflijke ervaring die we voor onszelf hebben. Alvorens we ons dan voor langere tijd zouden binden. Dus begrip is altijd de eerste stap.
Ten tweede: als ik dat vertel, maken ondernemers zich daar soms boos in. Als ik probeer die Generatie Z te verdedigen en zeg van: ja maar die hebben ook goede kanten hé.
Uiteraard.
Ja, uiteraard.
Daar kunnen we straks dan misschien op ingaan.
Daar moeten we zo meteen zeker op ingaan.
Maar dan voel ik soms dat ze kwaad worden. Dat ze zeggen: maar jij weet dat niet.
Ik zeg: maar jawel, ik weet het wel. Ik weet het wel. Ik heb ook in mijn eigen team ervoor gezorgd dat we die jongeren kunnen aantrekken. Trouwens, geen enkele organisatie is future-proof als je die jongeren volledig terzijde zou laten.
Maar goed, wat is het alternatief? Van ze niet aan te werven? Zoals ik daarstraks zei: de boomergeneratie gaat op pensioen. Dus ze zijn nu met 300.000, de zappende generatie, Generatie Z. Dat is al een behoorlijk aantal. Maar dat aantal, dat gaat verhogen. Dat aandeel op de arbeidsmarkt verhoogt zeer snel. Dus wat is het alternatief? De boîte sluiten?
Dat is het inderdaad niet. Maar misschien wel interessant voor we verder gaan. Om het ook eens over die positieve kanten te hebben.
Het is eigenlijk heel raar. Soms gedragen ze zich ook paradoxaal. Het zijn jonge mensen die wel op hun autonomie staan. Dus, een job waar zij van vrij in het begin de nodige zelfstandigheid krijgen, het moet wel gekaderd worden, natuurlijk, ze moeten ook een beetje houvast hebben, dat maakt het ook allemaal veel complexer in de aanpak, maar ze houden wel van een stuk zelfstandigheid.
Aan de andere kant, dat is ook heel opvallend, zijn het mensen die graag samenwerken. En die ook heel collegiaal zijn. Dus als ik dat vergelijk met mijn generatie, bijvoorbeeld, dus de generatie van de boomers, welteverstaan: ja, bij ons was er zo meer een Sturm und Drang. Om promotie. Om de sterren en de strepen te kunnen bekomen. En dat is minder aanwezig bij deze generatie. Dus het groepsgevoel en het teamwork zal vlotter gaan dan bij vorige generaties.
Nu, als je over medewerkers spreekt, alles start bij rekrutering. Wat zijn, voor jou, aandachtspunten, als je die nieuwe generatie aan het rekruteren bent? Waar kan je op letten om er, misschien, voor te zorgen dat je een zo goed mogelijke match hebt?
Ja, om een beetje de contrasten aan te duiden: toen ik ging solliciteren voelde ik mij soms een beetje op een politiebureau. De lamp, bijna. Met een hele waslijst van competenties en van alles en nog wat waar ik moest aan voldoen. Om daar te mogen solliciteren.
Om het contrast heel duidelijk aan te geven: mijn jongste die ik heb gerekruteerd, behoort heel duidelijk tot de Generatie Z. Die zei tegen mij: waarom zou ik hier komen werken? Dus die rollen, die worden wat omgedraaid. Dus tijdens het sollicitatiegesprek moet je niet verrast zijn dat, inderdaad, men plots vragen begint te stellen, waarvan je zegt van: tiens...
Wie is hier nu wie aan het interviewen?
Ja, ben ik aan het solliciteren of...
Dus dat is al een punt waar je zeker tijdens sollicitaties...
Maar op zich ook niet onlogisch dat die vragen gesteld worden.
Nee, ik zeg het. Veel van de dingen die we vaststellen bij Generatie Z en waarvan we zeggen: maar enfin, zijn eigenlijk niet zo onlogisch. En zijn eigenlijk ook niet zo negatief. Als zij tijdens een sollicitatiegesprek al heel duidelijk aangeven wat ze wel en wat ze niet willen, dan is de kans op succes veel groter dan in onze tijd. Waar wij misschien onszelf per se wouden verkopen. Zonder dat we echt goed wisten wat de job inhield. Dus dat is een aspect om rekening mee te houden.
Een ander aspect is dat het een zeer visuele generatie is. Dat is een logische...
Ik bedoel: ik heb het daarnet ook al uitgelegd. Smartphone, tablet en Instagram. Trouwens: Facebook is al lang passé. Het is Instagram en misschien zelfs wel TikTok. Dus het is een generatie die het gezegde van een beeld zegt meer dan duizend woorden, wel zeer ter harte neemt.
Dus als je bijvoorbeeld al een vacature begint te plaatsen, wat je zeker niet mag doen, dat is de ellenlange lijsten van vacatures met wat je moet kunnen en kennen en dergelijke. Dat is saai. Daar gaan ze zeker niet op in gaan. Wat heel interessant is, dat is je collega's, bijvoorbeeld, met een filmpje een QR-code ergens...
Heel kort en bondig, de vacature. QR-code, filmpje en een getuigenis van een collega.
In het boek had je ook een QR-code met een mooi voorbeeld staan, hé?
Ja, we zijn dus afgestapt van de klassieke vacatures en de advertenties in kranten en dergelijke. Dus we hebben nu, ja, toch sinds een paar jaar, uitdrukkelijk gekozen om, het is dan via een QR-code, een filmpje te laten opnemen van een collega. Die vertelt wat precies het inhoudt, de job op het werk. En hoe het team in elkaar zit en dergelijke. En ja, dat gaat perfect. Dus we hebben eigenlijk, heel opvallend...
Op basis van dat filmpje hebben wij plots, in een periode waar iedereen toch schreeuwt om sollicitanten, tientallen kandidaten gekregen, die heel spontaan, eigenlijk, ons zijn komen vinden.
Maar dat is wel een mooi resultaat. Dat is misschien ook een tip naar de kijkers en luisteraars van de podcast. Om misschien ook eens met die format te experimenteren. Nu, goed, je hebt dan iemand aangenomen. Dan komt de volgende stap, hé. Je hebt natuurlijk een bedrijf waar heel veel verschillende generaties al samenzitten. Daar komt dan plots een nieuwe generatie bij. Hoe zorg je dat dat geheel toch smooth blijft lopen?
Nu, het is ook opvallend dat Generatie Z...
We zeggen dikwijls: het is de zappende generatie. Maar een praktijkvoorbeeldje van iemand die verschillende modezaken heeft, dat ook in het boekje is opgenomen...
Die vertelde mij dat eigenlijk de Z ook staat voor een zorgende generatie. En even los van het zorgende voor de natuur. Ik bedoel: dat is wel alom bekend dat het een generatie is die wakker ligt van, zeg maar, waar we met de samenleving naartoe gaan. Klimaat en dat soort zaken. Dat is voldoende bekend. Maar wat hij aangaf is dat dat eigenlijk ook een generatie is, die zorgt voor anderen. Ook opnieuw meer dan vorige generaties, die in een bedrijf een beetje die Sturm und Drang hadden. Dat deze generatie, ook naar oudere collega's, heel zorgend is. En heel behulpzaam. Bijvoorbeeld rond alles wat met digitalisering te maken heeft. En waar mijn generatie waarschijnlijk meer moeite mee heeft. Dat zij graag ook...
Ja, dat zij heel behulpzaam zijn.
En misschien vanuit die insteek ook voor een soort drive voor digitale innovatie in een bedrijf kunnen zorgen.
Ja, natuurlijk. Want uiteindelijk, als je die mensen niet in huis hebt, als je die mensen niet in de organisatie hebt, dan zit je toch met een probleem. Hoe heel de technologie, en vooral op het vlak van digitalisering, aan het veranderen is.
Ik heb nu bijvoorbeeld, nog recenter, iemand aangenomen die een echte digital expert is. Ja, dus voor alles wat wij doen, ikzelf ook, op de computer, als we dingen op sociale media willen zetten, dan vragen wij geregeld van: kom nu eens even helpen. En doe dat nog eens terug voor. En dan wordt daar wel eens mee gelachen. Maar goed, daar moet je dan ook tegen kunnen. Onze generatie heeft zijn kwaliteiten en zij hebben hun kwaliteiten.
Dus het is gewoon een kwestie van proberen, eigenlijk, de groepsgeest zodanig te maken dat we elkaar appreciëren voor wat we goed doen. Maar dat we elkaar ook aanvaarden voor onze zwakheden.
Ja, als je als leidinggevende een aantal Gen Z mensen in je team hebt. Hoe... We hebben het al over dat zappende aspect gehad, hé. Hoe zorg je dat je ze toch kan motiveren? En liefst ook bij je kunt houden. In het bedrijf.
Het is dus een generatie die, zoals ik al eerder zei, graag een stuk zelfstandigheid heeft. Maar dat wilt niet zeggen dat je hen aan hun lot moet overlaten. Want hoe zelfzeker ze zich ook voordoen, het is een generatie die toch ook 9/11 heeft meegemaakt. Het is een generatie die recent twee jaren Corona-ellende heeft meegemaakt, met alles erop en eraan dat hen heeft beperkt. Dus zij zijn niet altijd zo zelfzeker als ze zich voordoen. Dus daar moet je je zeker niet aan mispakken. Maar, los daarvan, als je hen een stuk de ruimte geeft om dingen uit te proberen op een gecontroleerde manier, dan ga je hen gemakkelijker kunnen houden dan wanneer je echt die controlerende rol gaat aannemen, waar je heel verticaal...
Vandaar ook de naam van het boekje. Waarom DAAROM geen antwoord is. Dus als je als antwoord hebt daarom; op elke vraag die ze stellen...
Dat is voorbij. Dan ga je hen zeker niet kunnen binden op langere termijn. Zelfs niet op korte termijn. Maar als je hen een zelfstandigheid geeft, als je hen ook verantwoordelijkheden geeft, waarin ze aanvoelen dat ze ook wel het verschil maken, dat ze dus een meerwaarde kunnen bieden aan de organisatie, daar zijn ze heel gevoelig aan. In de positieve zin dan ook.
Absoluut. Luc, het boekje is uitgegeven bij Lannoo Campus. Zoals alle andere in de reeks. Te koop in de boekhandels neem ik aan?
Ja en dus ook online, uiteraard - we hebben het over Generatie Z - kan het perfect besteld worden. Sommige uitgevers hebben ook een e-versie. Dat is ook altijd heel leuk.
Oké Luc, dank je wel alweer voor je komst naar de studio.
Graag gedaan.
En u, beste kijker, bedankt voor het kijken en alweer tot volgende week.
