Hoe maak je je evenement toegankelijk voor mensen met een handicap?

Transcript

Een evenement toegankelijk maken voor mensen met een handicap kost al snel heel wat inspanning en geld. Toch loont het volgens Bart Parmentier van Intro VZW de moeite.

Dag Bart, welkom in de studio.  

Dank u. 

Toegankelijkheid op evenementen. Waarom is dat zo belangrijk?  

Och, misschien moet ik u even meenemen in een verhaal. Stel dat je toevallig iets overkomt dat je valt ofzo en dat je je been breekt. Dan wordt plots alles minder evident. Dan ga je je misschien moeilijker kunnen verplaatsen of kun je moeilijker een toilet in. Stel dat je op dat moment ook tickets gekocht had, voor een evenement of zo. 

Dan wil je wel gaan, hè? 

Dan wil je wel gaan inderdaad. En dan ga je waarschijnlijk ook een aantal vragen beginnen te stellen. Ga ik daar ergens in de buurt kunnen parkeren? Want verplaatsing is vaak moeilijker dan. Ga ik daar binnen raken? Want stel dat je in een rolstoel bent beland en daar zijn draaideuren, dan kan je niet naar binnen misschien. Ga ik iets van het evenement kunnen zien of ga ik een toilet kunnen gebruiken. Veel vragen die zich waarschijnlijk op dat moment voordoen. In het geval van een tijdelijke handicap, is dat voor bepaalde perioden, maar er zijn mensen voor wie dat een dagelijkse realiteit is. En het is goed dat heel veel organisatoren ondertussen daar ook aan denken en ervoor zorgen dat ook die mensen naar een evenement kunnen gaan. En daarom is dat belangrijk. 

Maar aan denken en iets doen. Laten we een kat een kat noemen. Wat je vaak hoort is: het kost veel geld, het kost veel inspanning. En uiteindelijk zijn de meeste organisatoren economische bedrijven; die willen winst maken. Die zeggen van: ja, dat is een klein gedeelte van onze doelgroep waar dan veel middelen naartoe moeten gaan. Snap je dat dat moeilijk ligt?  

Ja, maar eigenlijk wat wij altijd zeggen is dat de basistoegankelijkheid garanderen niet zo complex dus ook niet zo duur hoeft te zijn. Maar wat kan je dan bijvoorbeeld concreet doen waar van je zegt: Dat is niet complex, dat is niet duur en als organisator zou je daar toch aan moeten denken. Wij hebben een zestal basisvoorwaarden van toegankelijkheid die wij altijd naar voren schuiven, waarvan we zeker zijn dat die vrij makkelijk te realiseren zijn. Ten eerste is het belangrijk dat er voldoende informatie is over de toegankelijkheid. Zelfs ook als er zaken niet toegankelijk te maken zijn. Heel belangrijk dat dat aangegeven wordt. Zorg ook dat mensen dichtbij kunnen parkeren, bijvoorbeeld. Dat er parking dichtbij is, dat is een tweede belangrijke voorwaarde. Zorg dat als mensen op uw evenement aankomen en als daar ook een podium staat, dat ze die ook kunnen zien effectief. Dat die zichtbaarheid gegarandeerd is. Zorg ook dat uw locaties effectief gewoon toegankelijk zijn. Vaak met een aantal kleine aanpassingen is dat te doen. Dat je een aantal oprijplaten of iets dergelijks voorziet. Die kan je ook gewoon huren. Die kan je ook huren. We hebben trouwens ook heel wat materialen die we ter beschikking stellen aan organisatoren. Dus als daar nood aan is en de organisator heeft het zelf niet ter beschikking, kunnen wij ook heel veel van die dingen ter beschikking stellen. En dan is het ook belangrijk voor ons dat assistentiehonden, bijvoorbeeld blindengeleidehonden of iets dergelijks, dat die ook gewoon toegelaten worden op een evenement. Dat zijn een aantal kleine zaken die je kunt doen om je evenement toegankelijk te maken, die helemaal niet zo moeilijk en complex dienen te zijn. 

Nee inderdaad, en moet je daar... Als je zegt als organisator: ik vind het echt wel belangrijk. Want uiteindelijk is het een maatschappelijk gegeven, en een organisator die daar wel verder in wil gaan? Wat moet hij dan nog doen om het helemaal toegankelijk te maken? 

Je kan natuurlijk veel dingen doen om een evenement toegankelijk te maken. Wat wij heel vaak voorzien, zeker op grotere evenementen, zijn mensen die zorgen voor een goed onthaal voor mensen met een handicap. Die zorgen ook dat als er ondersteuning of assistentie nodig is dat die geboden kan worden en die zien ook toe op een goed gebruik van de faciliteiten. Want een aantal faciliteiten zijn ook beperkt tot mensen met een handicap en het is ook belangrijk dat daarop toegezien wordt. Dat zijn vaak vrijwilligers die we inzetten. We hebben heel veel vrijwilligers ook ... en die dat ook mogelijk maken. Maar je kan ook verder gaan. Je kan bijvoorbeeld voor doven of slechthorenden tolken Vlaamse Gebarentaal voorzien. Of je kan voor blinden en slechtzienden audiobeschrijving voorzien waardoor zij eigenlijk te horen krijgen wat ze niet kunnen zien. Je kan ook een ringleiding voorzien. Dus je hebt verschillende mogelijkheden. Wat belangrijk is in die mogelijkheden om een keuze te maken, is dat je als organisator ook... En dat kan samen ook met Intro, met onze werking. Dat je ook probeert op zoek te gaan naar uw publiek met een handicap. En je kan dat ook doen door bijvoorbeeld met verenigingen voor mensen met een handicap te praten. Een heel mooi voorbeeld is wat de mensen van het Toneelhuis in Antwerpen doen. Zij voorzien al hun matineevoorstellingen van audiobeschrijving en zij doen dat ook samen met een blindenorganisatie; met de mensen van Vebes, waardoor zij ook heel veel publiek ook altijd hebben dat gebruik maakt van die diensten, want het is natuurlijk ook leuk als je het voorziet, dat er gebruik van gemaakt wordt. Maar dat soort dingen zijn wel een serieuze kost om in te investeren, maar als je dan weet dat daar een publiek tegenover staat, is dat natuurlijk een ander verhaal. Zij doen het ongetwijfeld ook omwille van het bewustzijn dat zulke zaken ook belangrijk zijn, maar als je het blijft doen en er komt weinig respons uit, dan ga je daar op een bepaald moment mee stoppen. Maar daar zien we net het omgekeerde: dat men heel enthousiast is over die inspanning, en dat men zelfs soms in moeilijke tijden blijft kiezen daarvoor omdat er veel respons komt van die doelgroep. En het is ook een duidelijke manier om u te profileren als organisator ook. 

Als we dan even verder gaan; in het gesprekje dat we voor de opnames hadden gaf je aan van: heel wat organisatoren zijn erover begonnen na te denken omdat er in de media en nu ook via social media kritiek op komt dat evenementen er niet op voorzien zijn. Hoe zien jullie dat? 

Het is belangrijk dat er sowieso rekening gehouden wordt met de noden van mensen met een beperking, ook omdat dat zelfs juridisch afdwingbaar is. Er bestaat een wet op de redelijke aanpassingen, een antidiscriminatiewetgeving, die wel stelt ook dat je als organisator een aantal dingen moet voorzien waardoor het ook voor mensen met een handicap behoorlijk moet zijn om daarnaartoe te gaan. Want dat zit dan misschien ook een beetje in de negatieve sfeer, maar er zijn ook gewoon veel redenen om daar rekening mee te houden die heel positief zijn. Er zijn gelukkig veel organisatoren die het belangrijk vinden om gewoon een evenement goed te organiseren. Houd je vooraf al rekening met de toegankelijkheid, dan ga je zeker al een aantal problemen kunnen vermijden op die manier. Evengoed -het is al gezegd-: maatschappelijk verantwoord ondernemen, duurzaam... Dat zijn begrippen die belangrijk zijn. Er is een belangrijk econoom die ik laatste nog hoorde zeggen: "uw toekomst zal duurzaam of zal niet zijn". Je kan door aan toegankelijkheid te werken bijvoorbeeld heel veel duurzaamheid in de praktijk al gaan omzetten als organisator. Dat zijn dingen die heel belangrijk zijn om mee te nemen. Evengoed: we mogen ook niet vergeten dat het over een belangrijk deel van de bevolking gaat, dus ook uw publieksbereik wordt groter. 

Over hoeveel procent van de bevolking spreken we dan?  

De onderzoeken verschillen, ook een beetje afhankelijk van hoe handicap gedefinieerd wordt. Maar minstens over 5% van de bevolking. Dus als je bijvoorbeeld het grondgebied België zou nemen, dan spreek je al over meer dan 500.000 mensen. 

Eén van de dingen die ik laatst ook las waar mensen in een rolstoel bijvoorbeeld tegenaan lopen: ze zitten achteraan in de zaal, staan op een festival ergens waar ze het podium niet kunnen zien. Zijn dat ook dingen waar je mee aan de slag kan?  

Ja tuurlijk, daar zijn oplossingen voor. Je ziet wel eens vaker op festivals die rolstoelpodia waar mensen op kunnen gaan staan. Maar dat is ook niet altijd een must. Een organisator gaat dan misschien ook wel eens rekenen en kijken wat dat kost; voor een grotere organisator is dat misschien mogelijk en voor een kleinere moeilijker. Maar je misschien ook andere dingen doen. Je kan dichtbij het podium misschien een aantal plaatsen reserveren voor mensen met een handicap, een zone afspannen of iets dergelijks. Dus er zijn altijd op maat van het evenement heel veel oplossingen mogelijk. En ik hoor vooral: die niet per se veel geld moeten te kosten. Die niet per se veel geld hoeven te kosten. Je moet de zaken ook binnen het concept van uw evenement ook zien. Als er een klein evenement is -gelukkig ook- zijn de inspanningen vaak ook in verhouding, en ga je niet tot grote kosten komen omdat je gelukkig ook aan die toegankelijkheid aandacht wilt besteden. 

Dat is toch allemaal heel gespecialiseerde materie. Dat is waar organisatoren voor bij jullie terecht kunnen? 

Ja, bij Intro kunnen mensen inderdaad aankloppen als ze daar ondersteunen voor willen. We hebben ook een website, www.intro-tools.be, waar ze al heel veel informatie kunnen vinden. En het is trouwens ook zo: een aantal zaken zijn voor iedereen beschikbaar op die website en een aantal zaken zijn voorbehouden aan organisatoren waar we mee samenwerken. Maar we willen graag ook tot eind juni de website voor iedereen volledig openstellen; dat iedereen van alle informatie gebruik kan maken. Daar ga je checklists terugvinden bijvoorbeeld. Maar daar ga je evengoed terugvinden ook waar... Stel dat je zegt: ik wil aangepaste toiletten of aangepaste douches of iets dergelijks huren, die zijn wel vindbaar op de markt, maar soms is dat wel even zoeken ook. En jullie hebben al die adressen staan? Wij hebben al die zaken opgelijst, op www.intro-tools.be ook. Hoe kan je aan die toegankelijkheid werken? 

We gaan de link ook nog even onder de video zetten. 

Inderdaad, dan kunnen mensen zeker ook gaan aankloppen. En zeker ook als ze zeggen van... Want dit is inderdaad een gegeven waardat je misschien al eens over nagedacht moet hebben. Willen mensen dat proces graag met ons doen? Dan kunnen ze altijd bij ons komen aankloppen en helpen we ze zeer graag verder daarin. 

Oké, dank je wel Bart voor je komst naar de studio.  

Graag gedaan. 

En u beste kijker, bedankt voor het kijken en alweer tot volgende week!