Transcript
We leven in een ontzettend snelle, complexe en onzekere wereld. De eventsector is daar geen uitzondering op. Isabelle Hoebrechts vertelt hoe we best met zo'n VUCA-wereld omgaan.
Dag Isabelle, welkom in de studio.
Dag Kevin, goeiemorgen.
Een VUCA-wereld, wat is dat precies?
Een VUCA-wereld, dat is de wereld waar wij vandaag compleet inzitten. En wat ook niet meer gaat veranderen. VUCA staat voor: Volatile, Uncertain, Complex en Ambiguous. Dat wil zeggen: alles verandert. Zeer snel. Alles is ongelooflijk complex. En het is een gegeven: door al die digitaliseringen en door alle mogelijkheden die er bestaan, gaat het alleen nog maar sneller worden.
Is dat een probleem?
Dat is geen probleem. Alleen is het wel zo dat nu, met die digitalisering, alles is zo snel aan het veranderen, dat wat eigenlijk op een tijdsspanne van tweehonderd jaar zou moeten veranderen, nu op vijftien jaar verandert. Dat is dus wel een probleem, als je niets doet met jouw prefrontale cortex. Want ons brein kan niet meer volgen. En dat is wel te ondervinden.
Omdat wij er niet voor geprogrammeerd zijn, dan?
Ja, zo zou je het kunnen benoemen, inderdaad. Het is moeilijk om te zeggen: we gaan ons brein anders programmeren. We moeten ook niet meer vertellen, dan wat we weten. Want uiteindelijk: de wetenschap weet maar tussen zeven en tien procent, hoe ons brein in elkaar zit.
Dat is nog niet zo heel veel.
Dat is nog niet zo heel veel. Er zijn nog heel veel onderzoeken en er zijn nog heel veel mogelijkheden, om dingen meer te weten. Maar wat men weet, is dat die prefrontale cortex van zeer groot belang zal zijn, om de executieve functies gaan aan te leren. En dat is ook het jongste brein in ons geheel van verschillende soorten gedeelten van ons brein. En dat is dus een probleem, als we daar niets gaan aan doen.
Nu, ik gaf het al aan in de intro: zeker ook in de evenementensector, ja, dat is een heel hectische wereld. Heel veel verandering, zoals je net aangeeft. Dat is een mooi voorbeeld van een VUCA-wereld. Hoe moeten we daar dan als mens mee omgaan?
We moeten om te beginnen, denk ik... Enfin, we moeten niks, want moeten is al een lelijk woord, vind ik.
Dat is waar. Daar heb je gelijk in.
Dat is al een heel lelijk woord: moeten. Maar ik denk dat we veel meer moeten gaan luisteren naar ons lichaam. Want wat gebeurt er? Wij zijn geen baas van ons brein. Ons brein is, hoofdzakelijk, baas van ons. En hoe komt dat? Omdat de stukken in ons hoofd, we hebben een reptielenbrein, dat zit achteraan. Een neo limbisch, paleo limbisch en prefrontale cortex. Die zijn allemaal met elkaar verbonden en je moet dat bekijken als autostrades naar elkaar. En het ene gedeelte van jouw brein, ja, dat geeft jou waarden mee. Dat geeft jou automatische patronen mee. Wat heb ik geleerd? Wat heb ik ondervonden in mijn leven? Wat zijn mijn waarden, mijn normen? Wat heeft mij altijd gezegd: dat mag of dat mag niet? En daar gaan we dan op automatische piloot leven. Nu, dat is soms goed, als je in een simpele omgeving zit. Maar in complexe omgevingen, dan maakt het net iets moeilijk. Want dan gaan we naar dat reptielenbrein en dan gaan we reageren zoals een beest in de oertijd. Dan gaan we alle stress... Want stress is geen teveel aan werk, maar stress is een emotie. Een emotie van verdriet, van boosheid, van woede, van frustratie. En eigenlijk kunnen wij dat niet zo goed meer kanaliseren. Want je reptielenbrein hoef je, eigenlijk, alleen maar te gebruiken, als er een vrachtwagen voorbij komt en die gaat jou doodrijden. Dan moet je zo snel als een speer weg, natuurlijk.
Ja, dat is die fight-flight response, die we dan in noodsituaties zouden moeten hebben. Als ik het dan goed begrijp: die staat bij ons constant aan omwille van onze omgeving.
Absoluut. Omwille van de omgeving en omwille van niet meer beheersen van ons eigen brein. Wij luisteren niet meer naar ons lichaam. En wij krijgen zoveel triggers, ook vandaar dat er zoveel burn-outs zijn, dat wij onze authenticiteit een stukje verloren zijn en vergeten zijn aandacht te schenken aan wat wij voelen. Want ons brein geeft heel veel connectiviteit aan met het voelen. En, ja, we moeten terug een beetje meester worden van ons brein en dat kan je leren. Je kan je prefrontale cortex gaan ontwikkelen. Normaal gezien is dat het minst snel ontwikkelde gedeelte en begint dat pas van twintig, vijfentwintig jaar te ontwikkelen. Dus dat is vrij laat, dat dat stukje ontwikkeld wordt. Maar je kan, als je weet als ouders... Ik vind eigenlijk dat iedere ouder moet weten hoe dat in elkaar zit, want je kan je kinderen begeleiden en de prefrontale cortex, het blauwe kapitaal dat ik er aan gegeven heb, kan je echt laten ontwikkelen. Als je weet hoe het moet. En dat doe je met allerlei dingen: mindfulness, heel bewust omgaan met je kinderen, heel veel communicatie geven, dingen laten voelen, yoga-oefeningen. Het is niet altijd het brein dat zegt: goh, je bent in the mind bezig. Nee, het is allemaal verbonden, uiteraard. En zo kan je je brein ook sturen. Door van die simpele dingen te leren.
Nu, je spreekt over kinderen. Kan je diezelfde technieken ook nog toepassen als volwassene, die al in het bedrijfsleven zit, die er al mee geconfronteerd wordt?
Absoluut, want we hebben ook een tool en die bestaat om te kijken van: hoe sterk is jouw prefrontale cortex geactiveerd en ontwikkeld? Dat is een heel leuk instrument natuurlijk, want dan kan je heel goed inzetten van: hoe kan ik nu die mensen gaan verder helpen. Want het zijn die executieve functies, en dat gaat dan over creativiteit, over open mind, over bredere paden zien in een complexe situatie. Het is vooral iets dat je moet kunnen inzetten in een complexe situatie. En dat is nu de verbinding met de VUCA-wereld. Die is zeer complex en zeer onduidelijk. En zeer ambigu. En als we die executieve functies niet gaan activeren, dan gaan wij allemaal ongelukkig gaan worden. En dat willen we niet. Zeker niet in het bedrijfsleven.
Neen, liever niet. Want we hebben die mensen nog allemaal nodig, hé.
Absoluut.
Nu, je eerste boek gaat over beslissen in een VUCA-wereld. Waar zit de link met die beslissingen nemen?
Omdat: wij zijn ons niet bewust dat wij ongeveer zesduizend beslissingen nemen per dag. En dat kan gaan van: hoeveel pistolets moet ik nemen, bij de bakker? Of: Welke taart? Of: één met slagroom, één zonder slagroom? Voor sommige mensen en sommige persoonlijkheden is dat iets van niets. Die gaan naar de bakker en die kijken heel spontaan van: oké, wat ga ik hier nemen, ik ben met zoveel mensen thuis, als er wat teveel is, geen probleem, en als er wat te weinig is, kom ik wel terug. Dus voor bepaalde mensen is dat geen probleem, zo een beslissing te nemen. Maar voor andere mensen is dat wel net een groot probleem. Die maken al een probleem en die krijgen al stress, van na te denken en de beslissing te moeten nemen op een dag, van: goh, ik moet naar de bakker gaan en hoeveel pistolets moet ik nu kopen? Dit is nu maar een simpel gegeven...
Ja, want in het bedrijfsleven is dat net hetzelfde hé.
Absoluut.
Je komt dat constant tegen, beslissingen.
Ja, absoluut, maar daar gaat het nu net om hé. Sommige mensen hebben problemen om beslissingen te nemen. En die beslissingen, die neem je met de prefrontale cortex. Want de beslissingen die we vandaag moeten nemen, zijn veel complexer, moeten veel sneller genomen worden, weten we nooit zeker of ze morgen nog goed zijn, of volgende week nog goed zijn, want wat vandaag goed is, is volgende week misschien helemaal van de baan. Dus de druk is veel hoger. En dat voelen wij uiteraard, als mens en als persoon. We worden daar ook veel onzekerder van. En vandaar dat het heel belangrijk is om te weten hoe uw brein in elkaar zit. En hoe je die banen naar uw prefrontale cortex, uw blauwe kapitaal, het kleine Benjaminneke, hoe je die moet breder maken. Om goed in jouw vel te voelen en sereen beslissingen te kunnen nemen.
Je zei in het begin van het gesprek: stress is een emotie. Betekent dat dat we in het bedrijfsleven ook meer moeten durven gaan naar onze emotionele kant? Want dat is vandaag vaak volledig vergeten, natuurlijk.
Absoluut. Ik kom heel vaak in heel veel bedrijven, waar heel veel leidinggevenden en human resource managers, en al wat met human resources of human relation te maken heeft, en dan stel ik me heel vaak de vraag, zijn die mensen niet vergeten wat dat betekent: human, well-being, welzijn, goed in uw vel voelen. Ja, dat verhoogt alleen maar de productiviteit van de mensen, als je je goed in je vel voelt. Maar wij zijn dat vergeten. Door de snelheid en door de veeleisendheid van alles en nog wat. Dat is een vicieuze cirkel. En eigenlijk is er nu een tijd gekomen om te zeggen: stop! Hier moeten we even over nadenken en terug bewust worden van: wat maakt ons gelukkig? Zijn de mensen die hier werken gelukkig in de rol dat ze doen? Moeten ze in diezelfde rol blijven? Moeten we niet meer gaan praten met de mensen? Moeten we niet meer gaan naar het leidinggevende? Gaan nadenken en die emotionaliteit gaan voelen van: hoe voelen andere mensen mij? Want ik heb wel als leidinggevende opdracht om bepaalde dingen te bereiken in een bedrijf, maar zijn al die mensen daar wel mee akkoord? En moet ik die, op individuele basis, niet op een andere manier gaan aanpakken? Of gaan aansturen? Dat is de uitdaging voor de toekomst en ik blijf erbij: vandaar dat het ook belangrijk is om te weten hoe ons brein in elkaar zit, want die prefrontale hebben we daarvoor nodig. Daar zit ook de mogelijkheid tot emotie, tot voelen en tot de paden. Andere wegen te zien, hoe andere mensen zich voelen.
Ontzettend interessant, Isabelle. Dit eerste boek is al verkrijgbaar in de boekhandel.
Absoluut.
Maar je vertrouwde me daarstraks toe, dat er nog komen in deze reeks.
Ja, dat is de bedoeling. Er komen er nog vijf volgende. En ja, "in de VUCA-wereld" gaat blijven bestaan. Maar het rode titeltje, daar gaan andere zaken komen. Dat kan leiderschap zijn, onderwijs zijn, hoe ga ik mijn kinderen opvoeden, hoe ga ik betere communicatie voeren in mijn team, betere relaties, en dat kan privé/professioneel zijn, want ja, een relatie heb je met iedereen. En het is belangrijk dat we die allemaal goed onderhouden en op een heel liefdevolle manier gaan doen. Want vandaag de dag zie ik weinig liefdevolle zaken in de wereld gebeuren en daar wil ik toch wel heel graag iets aan doen.
Wel, we kijken uit naar die reeks. Isabelle, dank je wel voor je komst naar de studio.
Heel graag gedaan.
En u, beste kijker, bedankt voor het kijken en alweer tot volgende week.
